Trong phiên chất vấn ngày 19/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết nền kinh tế Việt Nam hiện đang dựa nhiều vào vốn, nhưng hiệu quả khai thác vốn đầu tư chưa tương xứng. Chỉ số ICOR – đo lường hiệu quả sử dụng vốn – đang ở mức cao hơn đáng kể so với nhiều nước trong khu vực, cho thấy cần có những điều chỉnh về cơ cấu đầu tư để nâng cao chất lượng tăng trưởng.
Ảnh minh họa.Bà Hồng cho biết thêm, tỷ lệ dư nợ tín dụng/GDP của Việt Nam đã lên đến 134% vào cuối năm 2024, phản ánh sự phụ thuộc ngày càng lớn vào tín dụng ngân hàng. Nếu tiếp tục để khu vực ngân hàng gánh phần lớn vai trò cấp vốn, nền kinh tế sẽ đối mặt với rủi ro hệ thống, khó duy trì tăng trưởng dài hạn và ổn định vĩ mô.
Việt Nam đang đứng trước những nhu cầu đầu tư rất lớn – từ hạ tầng giao thông, điện lực, cảng biển, đến các mục tiêu khí hậu như cam kết tại COP26. Cùng lúc đó, các thách thức như già hóa dân số và tác động của biến đổi khí hậu cũng đòi hỏi nguồn lực tài chính bền vững. Do đó, theo Thống đốc, việc tính toán hợp lý lộ trình vay nợ, huy động vốn và kiểm soát hiệu quả sử dụng nguồn lực là nhiệm vụ trọng yếu trong giai đoạn tới.
Liên quan đến gói hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho các khoản vay dự án xanh và tuần hoàn, đại biểu Hoàng Quốc Khánh (Cao Bằng) đặt câu hỏi về tính khả thi của chính sách mới, sau khi gói hỗ trợ trước đó chỉ giải ngân được hơn 3% – mức quá thấp so với kỳ vọng.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa nhận việc tiếp cận tài chính xanh hiện vẫn là rào cản lớn, nhất là với nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy nhiên, ông khẳng định phát triển kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn là xu hướng không thể đảo ngược trong quá trình hội nhập toàn cầu. Bộ Tài chính sẽ ban hành hướng dẫn rõ ràng, khả thi hơn nhằm cải thiện hiệu quả thực thi chính sách.
Theo đó, hai kênh tài chính chủ lực sẽ được huy động gồm: hệ thống Quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách và các ngân hàng thương mại, với nguồn vốn được bố trí cụ thể. Đồng thời, Bộ cũng sẽ phân bổ vốn cho các quỹ chuyên biệt như Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Quỹ bảo vệ môi trường… và phối hợp với NHNN thiết kế cơ chế hỗ trợ cho vay lãi suất ưu đãi.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để xử lý các điểm nghẽn, trong đó có đề xuất lồng ghép ưu đãi lãi suất vào chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp để khuyến khích các đối tượng phù hợp. Bà nhấn mạnh rằng việc hoàn thiện các chính sách về vốn và tài chính không chỉ là hỗ trợ doanh nghiệp, mà còn là nền tảng quan trọng cho phát triển bền vững.
Ngoài ra, NHNN cũng sẽ tiếp tục thúc đẩy phát triển các dịch vụ ngân hàng số, đa dạng hóa sản phẩm tài chính, sử dụng linh hoạt các công cụ điều tiết nhằm giữ ổn định lạm phát và phối hợp hiệu quả với chính sách tài khóa để bảo đảm mục tiêu tăng trưởng.
